BELGISCH MAT.
PCC Antwerpen (platkop) van Ferivan ( juni 2020)
Info van Jan Martens ( ferivan)
DE handleiding voor de tram vindt U op
http://www.ferivan.be/downloads-nl.
- De crème versie is uitgevoerd zoals ze oorspronkelijk geleverd zijn tussen 1960 en 1964 en besteld zijn door TAO (Tramwegen Antwerpen en Omgeving), later MIVA (Maatschappij voor Intercommunaal Vervoer Antwerpen), nl. met enkel achterlicht en panto met ronde sleeplat. Het interieur was uitgevoerd met bruin (kunst)leder zoals je op de vage foto kan zien. PCC 7001 (oorspronkelijk 2001) rijdt vandaag reguliere dienst in deze oorspronkelijke livrei maar met een ander interieur (zie tweede foto).
- In de jaren 80 werden stelselmatig alle PCC’s in rood-witte livrei geschilderd (de trams werden overigens in de werkplaats van Hoboken met de hand geschilderd !). PCC 2000 is in die schildering behouden als museum rijtuig en staat (meestal) gestald in het trammuseum van de Groenenhoek. Ondertussen werden ook de pantograaf vervangen in functie van het rijden in de pré-metro die vanaf 1975 in gebruik kwam en werden er dubbele achterlichten geïnstalleerd in functie van de zichtbaarheid. In 1991 werd ging MIVA op in “De Lijn” en werden alle PCC’s stelselmatig omgeschilderd naar De Lijn livrei.
Info van Joury Smets
De Antwerpse PCC’s werden geleverd in 5 tranches:
- 2000-2039 in 1960-1961
- 2039-2060 in 1962
- 2061-2100 in 1966, dit waren de laatste die af fabriek uitgerust waren met een ontvangerspost, maar ook de eerste die minder diep liggende ramen hadden
- 2101-2125 in 1969-1970
- 2126-2165 in 1974-1975, deze reeks was af fabriek uitgerust met Scharfenberg-koppelingen
Koosnaampje onder Antwerpse ingewijden voor de PCC’s zonder Scharfenberg: ‘platkoppekes’. Dat is Antwerps/Vlaams voor ‘platte neusjes’ :) .
Wijzigingen in de loop der jaren
In het oog springende wijzigingen die in de loop der jaren werden toegepast:
- Alle PCC’s werden afgeleverd in crème, met bruine biezen en bruine belettering. Nog tot diep in hun De Lijn-tijd hadden de platkoppekes een bruin interieur, met bruine similileder zeteltjes. Ze hadden allemaal een lijnnummerkastje in het eerste venster na de voorste deuren.
- Tussen 1965 en 1975 werd stap voor stap eenmansbediening ingevoerd. Om de reiziger er op attent te maken dat er geen ontvanger aanwezig was werd links voor op de neus een blauwe ruit aangebracht.
- Vanaf 1972 begon men ook de 2061-2125 uit te rusten met Scharfenbergs.
- Vanaf 1975 begon men de oorspronkelijke beugelpantografen te vervangen door pantografen met dubbel sleepstuk.
- In 1978 werd een nieuw type achterlichten geplaatst.
- In de periode 1980-1988 werd het crème vervangen door MIVA-rood/wit. De belettering was wit. De eerste rode wagen was de 2086. De laatste crème wagens waren de 2152 en 2154 (opgelet: deze laatste twee hadden dus Scharfenberg-koppelingen).
- Vanaf 1981 werd geleidelijk aan de zelfbediening van de deuren ingevoerd. Trams die hiermee waren uitgerust waren herkenbaar aan - alles komt terug - een blauwe ruit links voor op de neus. De deurbediening was uiterlijk ook goed zichtbaar aan de rubberen drukstrips voor de reizigers: 2 langs weerszijden van de voorste deur, en telkens één links van de midden- en achterdeur.
- Vanaf 1984 reed de 2050 met een enorme witte kast met experimentele ACEC-apparatuur voor op het dak rond. Deze haalde nog de De Lijn-schildering (dan als 7050). De 7050 is hierdoor nadien het enige platkoppeke geworden dat dezelfde ‘grote’ revisie heeft gekregen als de 7061-7165, maar dus zonder Scharfenbergs.
- Na de integratie van de MIVA in De Lijn (1991) werd de hele serie eind 1993 vernummerd naar 7000-7165. Ook de dan nog resterende rode PCC’s werden hernummerd (weliswaar dan met een ander lettertype dan in de MIVA-tijd).
- De 7061-7165 (en dus ook de eerder genoemde 7050) werden vanaf medio jaren ’90 ingrijpend aangepakt met als meest zichtbare elementen extra schokdempers op de draaistellen en plooideuren ter vervanging van de oorspronkelijke smalle deurtjes.
Enkele bijzonderheden die uit bovenstaande volgen:
Museum-PCC's
Hoewel tot op de dag van vandaag nog een zeker aantal PCC’s in de dagelijkse dienst wordt ingezet zijn er twee eerder opmerkelijke exemplaren:
Filmbeelden
Opgelet met het aanbrengen van lijnfilmen. Zoals zo vaak plaatst een lijnfilm een tram ergens in de tijd.
Ferivan levert naar ik verneem een hele rist lijnfilmen mee met kleine letters, terwijl de crème en rode trams mijns inziens altijd lijnfilms met hoofdletters heeft gehad. Lijnfilmen met kleine letters kwamen pas diep in het De Lijn-tijdperk, eerst gecentreerd in Helvetica, nadien rechts uitgelijnd in Whitney (niet publiek beschikbaar lettertype). Enige uitzonderingen daarop zijn de 2000 en 7001 in hun respectieve museumkleuren. Maar let op: zelfs de 7001 heeft nog tot 2006 in De Lijn-kleuren rondgereden.
Het Antwerpse tramnet heeft in de loop der jaren best wat eindpuntwisselingen gekend dus het loont de moeite om na te kijken of het filmbeeld dat je denkt toe te gaan passen ook past in het tijdvenster dat je wil creëren. Niet-exhaustief som ik er enkele op:
- Tot 1963 reed lijn 2 het traject ‘Hoboken - Suikerrui’, daarna werd dat ‘Hoboken - Groenplaats’. Dat bleef zo toen deze lijn begin jaren ’80 ondergronds ging.
- Lijn 8 was tot eind 1978 ‘Eksterlaar - Groenplaats’, daarna werd het ‘Eksterlaar - Lambermontplaats’.
- In 1982 werd lijn 12 verlengd van ‘Antwerp Stadion’ naar ‘Wim Saerensplein’.
- In 1983 nam lijn 12 het zuidelijke eindpunt over van lijn 24. Voordien reed lijn 12 tot 'Grens Kiel'. Lijn 24 werd zelfs nog verder ingekort tot ‘Silsburg - Zuidstation'.
- De benaming ‘Tolhuis' op lijn 7 werd ergens tussen 1981 en 1985 vervangen door ’Sint-Pietersvliet’.
- Vanaf september 1990 ruilden lijnen 2 en 15 hun ondergrondse eindpunt ‘Groenplaats' in voor ‘Linkeroever’, dat dus ook nog een tijdlang door rode ‘platkoppekes’ werd aangedaan, na 1991 voorzien van kleine vierkante De Lijn-stickers.
- In 1993 werd lijn 4 ‘Hoboken - Groenplaats’ verlengd tot ‘Hoboken - Sint-Pietersvliet’, gedurende enige tijd ook nog met rode 7000’en voorzien van De Lijn-stickers.
Bronnen:
De Antwerpse tram-r-evolutie van Alex Krakowsky
’50 jaar PCC - deel 2‘ van Carlos Van den Ostende
Voor deze trams zijn op verzoek van SKIPtram de juiste decalls ontwikkeld door Joury Smets met een gebruiksaanwijzing en perioden waarin deze geplaatst werden.
Een selectie uit de decalls voor een tram kunt U in overleg via SKIPtram bestellen. U krijgt dan de PDF bijgeleverd.
Een en ander zijn dekkende fullcolor decalls op transparante drager gedrukt door de Decallwinkel.nl van zeer bijzondere kwaliteit
Het model:
ANTWERPEN / KUST Hermelijn van Ferivan
Een mooi model van Jan Martens nieuwe oplage met wat modificaties van SKIPtram.
CHARLEROI
28-04-2019
De uitgave van FERIVAN van de laatste trams van Charleroi in H0m
De geschiedenis van de tram beschikbaar gesteld door Jan Martens:
De STIC werd in 1962 opgericht en exploiteerde vanaf 1 januari 1962 tot en met 1991 zijn diensten in de regio Charleroi. Hiermee namen ze de concessie over van TEPCE en erfde een trambedrijf en een busbedrijf.
Toen het bedrijf net was opgericht werden in heel België de meeste tramlijnen opgedoekt, maar de tramlijnen van STIC werden aanvankelijk grotendeels behouden. Tussen 1972 en 1974 werden de tramlijnen opgedoekt en verviel het trambedrijf van STIC voorgoed.
Motorwagens type 400 : 25 motorwagens, genummerd 401 tot 425, gebouwd tussen 1942 en 1945 in Oostende, uitgerust met twee 75 PK motoren en een capaciteit van 91 plaatsen.
Bijwagens type Couillet : 8 bijwagens type Couillet, geleverd door Baume et Marpent in 1915, genummerd van 37 tot 44, met een capaciteit van 84 plaatsen.
Het door SKIPtram afgebouwde model.
Een KK model gewijzigd en afgebouwd door SKIPtram ( verlaagd chassis, interieur wijziging , andere panto, remeleidingen, spiegels en decall aanpassingen en uitbreidingen).
Andere modellen
Een voorbeeld van een wagen geleverd door Ferivan afgebouwd door SKIPtram.
PCC Antwerpen
FERIVAN heeft een kleine serie gemaakt van de gemoderniseerde PCC van Antwerpen.
foto FERIVAN
Deze wordt alleen in H0m geleverd. Op verzoek van enkele voor bestellers bij SKIPtram heeft deze ze in H0 omgebouwd.
Deze wagens kunnen dan ook door S bochten met radius 25 cm lopen. Verdere verbeteringen en aanvullingen volgen nog.
De veranderingen die SKIPtram gaat aanbrengen op het eigen model zijn:
- modificatie draaistel schortplaten naar origineel voorbeeld
- modificatie bevestiging bak t.o.v. bodem ( montage is wat dubieus)
- inkleuren van de raampjes met zilver en zwart
- ramen opnieuw ingelijmd passend!
- modificatie uiterlijk deuren
- vervanging panto voor H0w exemplaar
- dak deels grijs spuiten (ze rijden in Antwerpen zo)
- tronlampje voorop en wijziging schuine stand.
- modificatie lijnfilmkast
- ruitenwisser en spiegel monteren
- interieur deels blauw schilderen
- wagenvoerder achterwand
- extra decalls "Mark van Dijk" in Antwerpen opgenomen
- modificatie Scharfenberg koppelingen SKIPtram
- vanghek voor voor de Schaku.( Volgens collega Jan Martens in Antwerpen een "lijkenschepper" genoemd).
Foto: SKIPtram
foto: SKIPtram
Dit is het resultaat van de voorlopige ombouw.
GENT
De oude messing Kits van Paul Bellon zijn van zeer dun messing materiaal en moeilijk te bouwen ( H.N.) bovendien voorzien voor een Prefo aandrijving. Op verzoek van SKIPtram is gekozen voor een gemodificeerde Ferivan aandrijving. na veel schelden van de messing bouwer is dit het resultaat.